Best Designer Ever: Alexander McQueen

Bu yazıyı okuldaki bir sanat dersinin ödevi için hazırlamıştım. Bir tasarımcıyı anlamak için onun zihin yapısına ve etkilendiği şeylere bakmak, kullandığı malzemeleri ve biçemleri irdelemek gerekliydi ve ben bu ödev için bambaşka bir tasarımcının peşindeydim. Buna bağlı olarak, belli bir araştırmanın sonucunda, işte:

ALEXANDER MCQUEEN

1969 yılında Londra’da doğan moda tasarımcısı Alexander McQueen daha küçük yaşlarında ablaları için kıyafetler tasarlamaya başladı. Okulunu yarım bıraktı ancak daha sonra tasarımcılığa olan ilgisi sayesinde, İngiltere’nin en meşhur ve köklü terzilerinin bulunduğu cadde olan Savile Row’da önce Anderson and Shephard’da daha sonra da komşu butikleri olan Gives and Hawkes’da çalıştı. Geçmişte Winston Churchill, Amiral Nelson gibi ünlü müşterilere, kişiye özel tasarımlar sunan bu meşhur caddede Alexander McQueen, kıyafetlerin duruşları ve tasarımların sütrüktürleriyle ilgili konularda ustalaştı. Daha sonra tiyatral kostümler tasarlayan ve 19. yüzyılın ortalarında kurulmuş köklü bir firma olan Angels and Bermans’ta çalışmaya başlayan McQueen, bu atölyede kendine has çizgisine büyük ölçüde kavuştu. Yirmi yaşında Koji Tatsuno’yla beraber çalışmaya başladı ve beraber moda endüstrisinin güçlü ülkelerine seyahatler yaptılar. Milano’da Romeo Gigili’nin asistanlığını yapmaya başlayan Alexander McQueen daha sonra Londra’ya geri döndü ve master eğitimini tamamladı. İlk koleksiyonunu 1992’de sundu. 1996-2001 yılları arasında Givenchy daha sonrasında da Gucci için çalışmaya başladı. Haute Coutureun dışına da çıkarak bay-bayan hazır giyim için çalışmaya başladı. Bu dönemde aksesuarlar, kozmetik ürünleri ve parfümler de tasarlamaya başlayan McQueen 2004’de erkekler için de tasarımlar üretmeye başladı ve 2001 yılından sonra ise kendi markasına daha fazla odaklanmaya başladı.

Alexander McQueen ‘in tasarımlarında doğadan esinlenilerek yaratılmış lirik çizgiler, romantik ezgiler ve yoğun duygular hatta tutkular ve biraz da agresif düşünceler göze çarpmaktadır. İngiliz tekstiliyle, dramatik ve görkemli tasarım düşüncelerini ve elemanlarını birbirine kombine etmektedir. Kırılganlık-sertlik, geleneksellik-modernleşme gibi zıt kavramları yan yana kullanarak birbirleri içinde kaynaşmalarını sağlayan bir üslup geliştirmiştir. Nakış ve dantelle kaplanmış koyu renkli tasarımlar, kum saati biçimli dalgalı elbiseler, dar pantolonlar, keskin şekilli takım elbiseler… kendisine ait tasarım çizgisinin karakteristik ve önemli parçalarıdır. Kendi markası için kullandığı kesimleri tarihsel dokulu detaylar ve hatlarla birleştirir. Çalışmalarında klasisizm, oryantalizm ve fütürizm gibi akımları kendi düşünceleriyle kombine olacak şekilde sunar. Son zamanlardaki çalışmaları yumuşak dökümlü kumaşlar ve kalıplarla fütüristik akıma doğru yönelmeye devam etmiştir. Daha yakın zamanda daha asi bir çizgi izlemeye başlayarak genç nesil modaya yön vermeye başlayan Alexander McQueen, politik ve sosyal konulu temalarla da (kadınların kısıtlı özgürlüğü, kölelik…) izleyici karısına çıktı.

VÜCUT

Alexander McQueen korseler yardımıyla vücudun anatomik yapısını değiştirdi buna ilave olarak standart ayakkabı duruşunu da değiştirerek yüksek ve doğal ayak şeklinden uzak yeni figürler yaratarak bunları tasarımlarında kullandı. Bu yüksek tabanlı ve eğimli ayakkabıları sayesinde cesur ve özgün tasarımcılar arasında sıkça anıldı.

Modellerin omuzlarına ve baş bölgelerine boynuz benzeri yapılar eklemek ya da mankenlerin saçlarını insanüstü bir varlıkmışçasına gösteren yapılar kullanmak Alexander McQueen’in çarpıcı üsluplarından birisidir. McQueen bu farklı saç tasarımlarını tarihin özellikle 14. ve 15. Yüzyıl insanlarının saçlarından esinlenerek üretmiştir. Bauhaus akımından ve palyaçolardan ilham alarak deri ceketler ve elbiseler ürettiği Horn of Plenty adındaki koleksiyonu bu boynuzlara en iyi örnek sunan çalışmalarıdır.

MATERYALLER

Alexander McQueen pek çok moda tasarımcısından farklı olarak tasarımlarını alışılmadık malzemeler kullanarak tasarlamıştır. Cam, deri, tüy, midye, boncuk, pul, dal,  ahşap, kablo gibi malzemeleri geleneksel kumaşlarla birleştirmiştir ancak son yıllarda daha yumuşak ve doğal kumaşları metal parçalarla ve eklentilerle kombine etmeye başlamıştır. Daha yenilikçi ve ilginç malzemeleri kullanan tasarımcı geçmişteki tasarımlarında bu elemanları yalnızca tasarımlarının sert bölümlerini yumuşatmak için tercih etmişti. McQueen’in kuş tüyleri gibi doğal materyalleri beklenmedik yerlerde kullanma başarısı pek çok genç tasarımcıya ilham kaynağı olmuştur. Farklı materyal arayışına olan bu ilgisi yüzünden 1997 yılında insan kemiği, dişleri ve bazı diğer parçaları kullanması suçundan dolayı soruşturmaya tabi tutulan McQueen, bu malzemeleri kullanamaması dolayısıyla deri ve kemik görüntülü bir erkek giyim koleksiyonu sundu.

Farklı malzeme arayışının dışında İngiliz tekstilinde egemen olan koton, tasarımcının çokça kullandığı materyaller arasındadır. Buna ek olarak yün, ipek, polyester, organze gibi kumaşlardan da faydalanan tasarımcı bunları yine kendine özgü olacak şekilde ince paslanmaz metal parçalar ve levhalarla kombine etmiştir. Farklı, yeni, yaratıcı malzemeler ve kumaşlar yaratmanın yanında teknolojik gelişmelerden de faydalanan tasarımcı bilgisayar destekli tasarımlarıyla mekanik etki yaratan tasarımlar sunmuştur. 

Bazı tasarımlarında Stanley Kubrick, Pier Paolo Pasolini, Alfred Hitchock ve Joel-Peter Witkin gibi sanatçıların kültleşmiş filmlerinden ve fotoğraflarından etkilenen McQueen, cansız mankenlerin yüz, boyun, kol gibi uzuvlarını da tasarlayarak fiziksel ve psikolojik temalı koleksiyonlarını üretmiştir. Britanya’nın aykırı kişiliği, asi, holigan çocuğu olarak görülen Alexander McQueen ayrıca politik ve kültürel temalı üretimlerle de adını sıkça duyurmuştur. Ayrıca McQueen koleksiyonlarında sıkça kadınlara olan şiddetin anlamsızlığını yorumlamıştır.1995 yılında Highland Rape adlı gösterisinde İskoçya ve İngiltere arasındaki ilişkileri inceleyen McQueen röportajında savaş, din, kölelik gibi temaları da işlediğini belirtmiştir. Bunun dışında ona göre kendi tasarımları var olan bir mirası korumaktır.

20.000 Leagues Under The Sea adlı koleksiyonunu Darwin’in evrim teorisinden yola çıkarak hazırlayan tasarımcı bu gösterisinde kadınların yok olan gezegenden suya geçiş yapan yaratıklar olduğunu anlatan bir hikaye kurgusuyla seyirci karşısına çıktı. Modeller heykelimsi elbiseler, fantastik balıklar, yılanlar gibi renkli ve farklı kumaşlar, güvelerden esinlenmiş yapılar giyerek gösteriyi sundular. 2010 yılında sunulan Plato’s Atlantis adındaki koleksiyonu ise McQueen’in dalış sporuna olan tutkusu sonucu ortaya çıkan bir tasarımdır. En çok Maldivlerde dalış yapan sanatçının su altındaki canlılara özellikle mercanlara olan ilgisi bu koleksiyonun ilham kaynağı olmuştur. Hakim renkleri siyah ve gümüş olan koleksiyon boncuk ve mücevherat tarzında farklı elementlerle kombine edilmiştir. Gemiye benzetilen eğimli ve standartları aşan ayakkabıları bu koleksiyonda kullanan tasarımcı bu ayakkabıları metal alaşımlarla renklendirerek sunmuştur. Koleksiyonda ki kıyafetlerse deniz canlılarından ve sudan esinlenerek yaratılmıştır.

Bu koleksiyonda vücudun uzantısı ya da bir parçası gibi görünen organik elbiseler genelde yuvarlak omuz hatlarıyla, kısa yuvarlak eteklerle ve kalça üzerine denk gelen halka, girdap gibi dairesel elemanlarla şekillendirilmiştir.

Uç tasarımları ve politik mesajlarıyla bilinen zarif ama asi modacı Alexander McQueen İngiltere Kraliyet ailesi üyelerinin yanı sıra edebi ve biçimsel giyimli pek çok ünlü yıldızı da giydirmiştir. Özellikle kurukafa sembolüne olan ilgisi sayesinde tasarladığı eşarpları ünlüler de dahil olmak üzere en çok kullanılan ve satılan ürünleri arasındadır. Erkekler ve bayanlar için tasarımlarının dışında son yıllarda kozmetik tasarımları yapmaya da başlayan McQueen, My Queen adında bir parfüm üreterek adından söz ettirmeyi başarmıştır.

Alexander McQueen, 1996-1997-2001-2003 yıllarında Yılın En İyi Britanyalı Tasarımcısı ödülüne, 2003 yılında Amerika Moda Tasarımcıları Konseyi tarafından Uluslararası Tasarımcı ödülüne, yine 2003’de İngiltere Kraliçesi tarafından En Üstün İngiliz Komutanı ödülüne ve 2007’de En İyi Erkek Giyim Tasarımcısı ödülüne layık görülmüştür.

Londra, New York, Milano, Los Angeles, Las Vegas, İstanbul, Moskova gibi ülkelerde bayilikleri bulunan başarılı tasarımcı Alexander McQueen özel hayatındaki sorunlar ve kanser hastası annesinin vefatı üzerine 2010 yılının Şubat ayında Londra’da ki dairesinde intihar ederek hayatına son vermiştir.

Bazı koleksiyonlarından örnekler:

Romantic Nationalism adlı çalışmasından bazı tasarımlar

2010-2011ilkbahar-yaz Savage Beauty Koleksiyonundan 

Ve Doğadan ve bazı gotik freskolardan etkilenerek ürettiği tasarımları. 

Genelde kuşların bazı özelliklerini kullanmayı tercih etmiş....

Favori Tasarımım; insanı alıp başka diyarlara taşıyabilecek kadar güçlü bir kurguya sahip olduğunu düşünüyorum . kavramsal fikrinin yanında tekniği de oldukça güçlü bir tasarım:

Bir başka koleksiyonundan örnekler:

Ve son olarak Alexander Mcqueen'in tasarımlarını kullanan Lady Gaga'nın Bad Romance şarkısı eşliğinde Mcqueen'in tasarımlarından bazılarının gösterildiği bu videoya mutlaka bakmalısınız.